ทองคำ ใครๆ ก็ชอบ ทั้งใส่โชว์ ลงทุน หรือเพื่อความสวยงาม ก็ทำได้ทั้งนั้น

ทองคำเป็นสินทรัพย์ที่ได้รับความนิยมมากในแทบประเทศเอเชีย พบว่า 10 อันดับประเทศที่มีมูลค่าการนำเข้าทองคำมากที่สุดของโลกในปี 2018 เป็นประเทศในเอเชียถึง 6 ประเทศ ซึ่งแน่นอนว่ามีประเทศไทยติดอยู่ด้วย อย่างไรก็ดี การนำเข้าทองคำที่มากเกินไปอาจทำให้เกิดการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดได้ ซึ่งอินเดียเคยเผชิญการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดอย่างต่อเนื่องอยู่หลายปี ปี 2013 มีการขาดดุลสูงสุดเป็นประวัติการณ์ถึง 1.9 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐฯ โดยทองคำที่นำเข้ามาเป็นการถือครองโดยภาคครัวเรือนสูงถึง 20,000 ตัน ซึ่งไม่ได้ก่อให้เกิดการหมุนเวียนที่เป็นประโยชน์ทางเศรษฐกิจอะไรแถมยังมีต้นทุนในการจัดเก็บอีก จึงนำมาซึ่งการแก้ปัญหาของภาครัฐด้วยการออกพันธบัตรรัฐบาล! ใช่แล้วครับอ่านไม่ผิด

Sovereign Gold Bond คือ พันธบัตรรัฐบาลที่อ้างอิงกับราคาทองคำซึ่งออกโดยธนาคารกลางอินเดียในนามของรัฐบาลอินเดีย มีคุณสมบัติดังนี้

• เสนอขายเป็นน้ำหนักทองคำ เริ่มขั้นต่ำที่ 1 กรัมและสูงสุดไม่เกิน 4 กิโลกรัมต่อนักลงทุนต่อปี

• ราคาขายของน้ำหนักทองคำจะอยู่ในรูปสกุลเงินอินเดียรูปี คำนวนจากราคาปิดเฉลี่ยย้อนหลัง 3 วันทำการของทองคำเกรด 99.99% ก่อนวันที่เสนอขาย

• อายุ 8 ปี จ่ายดอกเบี้ยปีละ 2 ครั้งด้วยอัตราคงที่ราว 2.5-2.75% ต่อปี แล้วแต่รุ่นโดยคิดจากจำนวนเงินที่ลงทุน

• มี Put option ที่ให้สิทธินักลงทุนขายคืนได้ก่อนครบกำหนดตั้งแต่ปีที่ 5 เป็นต้นไป โดยจำนวนเงินต้นที่จะได้รับคืนทั้งกรณีไถ่ถอนก่อนกำหนดและถือจนครบกำหนดจะคำนวนจากราคาปิดเฉลี่ยย้อนหลัง 3 วันทำการของทองคำเกรด 99.99% เหมือนกับตอนคำนวณราคาซื้อ ทำให้นักลงทุนได้รับกำไร/ขาดทุนจากส่วนต่างจากราคาทองคำที่เปลี่ยนแปลง (Capital Gain/Loss) จึงเสมือนกับได้ลงทุนในทองคำจริงๆ

• เปลี่ยนมือได้ เพื่อคงไว้ซึ่งคุณสมบัติของการให้ทองคำเป็นของขวัญของกำนัล

• สามารถซื้อขายผ่านกระดานตลาดหุ้นได้หากเป็นตราสารหนี้แบบไร้ใบ (Scripless)

นอกจากนี้ การลงทุนใน Sovereign Gold Bond ยังได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษีในส่วนของ Capital Gain หากถือครองจนครบกำหนด แต่หากไถ่ถอนก่อนกำหนด Capital Gain ที่เกิดขึ้นจะต้องเสียภาษีตามปกติ ส่วนรายได้ดอกเบี้ยรับจะไม่ได้รับการยกเว้น ถูกเก็บภาษีทุกกรณี ขณะเดียวกัน Sovereign Gold Bond ยังสามารถใช้เป็นหลักประกันในการขอสินเชื่อได้อีกด้วย

การรับมือกับภาวะตื่นทองของรัฐบาลอินเดียเป็นการยิงปืนนัดเดียวได้นกถึงสามตัว คือ หนึ่ง ช่วยลดการนำเข้าทองคำแท่งที่จะช่วยลดแรงกดดันต่อการขาดดุลบัญชีเดินสะพัด สอง รัฐบาลใช้เป็นช่องทางการกู้เงิน และสาม เป็นทางเลือกในการออมและลงทุนที่เสมือนหนึ่งได้ลงทุนในทองคำจริงๆ

ประเทศไทยเองก็เผชิญภาวะตื่นทองอยู่เรื่อยๆ ที่เป็นเหตุให้ค่าเงินบาทผันผวน ล่าสุดเมื่อต้นเดือน พ.ย. 2562 ที่ผ่านมา ธปท. ได้ปรับปรุงหลักเกณฑ์ต่างๆ ในการกำกับดูแลการแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ หนึ่งในกฏเกณฑ์ที่ปรับเปลี่ยนคือ การอนุญาตให้นักลงทุนทำการซื้อขายทองคำภายในประเทศเป็นสกุลเงินตราต่างประเทศได้ภายใต้เงื่อนไขที่ ธปท. กำหนด

อนึ่ง ในอดีตที่ผ่านมา ไทยเองก็เคยออกพันธบัตรทองคำ แต่เพื่อวัตถุประสงค์อะไรและมีคุณสมบัติอย่างไร ติดตามต่อในบทความหน้าครับ