แม้ว่าในปัจจุบันมีรูปแบบการออมเงินให้เลือกหลายรูปแบบ แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า คนไทยส่วนใหญ่ยังชอบออมเงินด้วยการฝากเงินกับธนาคารพาณิชย์ ทั้งนี้น่าจะเป็นเพราะการลงทุนในสินทรัพย์ทางการเงินรูปแบบอื่นๆ ดูจะยุ่งยากและซับซ้อน ดังนั้นก็คงจะดีถ้ามีช่องทางการลงทุนที่สะดวก ความเสี่ยงต่ำ และอัตราผลตอบแทนสูงกว่าฝากธนาคาร ลงทุนในตราสารหนี้เป็นอย่างไร

การลงทุนในตราสารหนี้ ก็เหมือนกับการปล่อยกู้ให้แก่ผู้ออกตราสารหนี้ โดยมีกำหนดระยะเวลา และอัตราดอกเบี้ยระบุไว้ชัดเจน อัตราผลตอบแทนที่ได้รับจะสม่ำเสมอ รวมถึงมีโอกาสทำกำไรจากส่วนต่างราคาซื้อ-ขาย นักลงทุนสามารถเลือกได้ว่า จะให้หน่วยงานภาครัฐ หรือบริษัทเอกชนกู้ รวมถึงตัดสินใจเลือกลงทุนโดยตรงในตราสารหนี้แต่ละรุ่นเอง หรือลงทุนผ่านกองทุนรวมตราสารหนี้ก็ได้ ผลตอบแทนและความเสี่ยง

เมื่อเปรียบเทียบผลตอบแทนระหว่างเงินฝากธนาคารกับการลงทุนในตราสารหนี้ พบว่าอัตราผลตอบแทนเงินฝากประจำเฉลี่ย 5 ปีย้อนหลังอยู่ที่ 1.64% ต่อปี ส่วนอัตราผลตอบแทนของตราสารหนี้ เฉลี่ย 5 ปีย้อนหลังอยู่ที่ 4.48% ต่อปี (คำนวณจากผลตอบแทนรวมของ ThaiBMA Composite Bond Index ณ วันที่ 12 ธ.ค. 60) ซึ่งจะเห็นว่าอัตราผลตอบแทนของตราสารหนี้สูงกว่าค่อนข้างมาก

สำหรับความเสี่ยงด้านความผันผวนของราคา ทั้งเงินฝากและตราสารหนี้ มีความผันผวนต่ำกว่าการลงทุนแบบอื่น แต่ความเสี่ยงด้านเครดิต หรือความเสี่ยงที่จะผิดนัดชำระมีความแตกต่างกัน โดยปัจจุบันเงินฝากธนาคารได้รับความคุ้มครองในวงเงิน 10 ล้านบาท/บัญชี และจะถูกปรับลดเหลือ 5 ล้านบาท/บัญชีในเดือน ส.ค. 2562 และลดลงเหลือ 1 ล้านบาท/บัญชีตั้งแต่ ส.ค. 2563 เป็นต้นไป ซึ่งเมื่อถึงเวลานั้น ความเสี่ยงของผู้ฝากเงินจะขึ้นกับเครดิตหรือความมั่นคงของธนาคารที่รับฝาก ในขณะที่ตราสารหนี้ความเสี่ยงด้านผิดนัดจะขึ้นอยู่กับเครดิตของผู้ออก หากเป็นพันธบัตรรัฐบาลถือว่าไม่มีความเสี่ยง ส่วนหากเป็นหุ้นกู้ภาคเอกชนก็จะขึ้นกับความน่าเชื่อถือของผู้ออก ซึ่งสามารถดูได้จาก Credit rating

ตารางเปรียบเทียบสภาพคล่อง ผลตอบแทน และความเสี่ยง ของการลงทุนแต่ละประเภท

* อัตราผลตอบแทนเงินฝากออมทรัพย์และฝากประจำเฉลี่ยย้อนหลัง 5 ปี
** อัตราผลตอบแทนกองทุนรวมอ้างอิงจากผลตอบแทนย้อนหลังกองทุนรวมตลาดเงินและตราสารหนี้ระยะกลางอันดับ 1 จัดอันดับโดย MorningStarThailand ณ พ.ค.2561 เฉลี่ยย้อนหลัง 5 ปี
*** อัตราผลตอบแทนตราสารหนี้รวมคำนวณจาก Total Return Index ของ Government bond เฉลี่ยย้อนหลัง 5 ปี
**** อัตราผลตอบแทนตราสารหนี้ภาคเอกชนคำนวณจาก Total Return Index ของตราสารหนี้ภาคเอกชนอันดับความน่าเชื่อถือ BBB ขึ้นไป เฉลี่ยย้อนหลัง 5 ปี

จะเห็นได้ว่าอัตราผลตอบแทนของการลงทุนจะแปรผันตามระดับความเสี่ยงเสมอ หากอยากได้อัตราผลตอบแทนที่สูงขึ้น ก็ย่อมมีความเสี่ยงที่มากขึ้นด้วยเช่นกัน แต่หากนักลงทุนมีการกระจายทางเลือกการลงทุนหลายๆทาง และบริหารความสมดุลระหว่างอัตราผลตอบแทนที่ต้องการและความเสี่ยงที่ยอมรับได้ ก็น่าจะทำให้บรรลุเป้าหมายการออมได้ไม่ยาก